Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej planowany jest do realizacji na lata 2021-2027 jako kontynuacja popularnej formy wsparcia w regionie województw wschodniej Polski.
Program różni się od dotychczasowego głównie terytorialnie poprzez włączenie do wsparcia części województwa mazowieckiego z wyjątkiem Warszawy i powiatów do niej przyległych tzw. otaczających.
Będziemy zatem mieli do czynienia z tzw. programem PW+ – Polska Wschodnia+, obejmującym 6 regionów statystycznych (NUTS-2): lubelski, podkarpacki, podlaski, świętokrzyski, warmińsko-mazurski, mazowiecki regionalny.
Warunkiem ubiegania się o wsparcie jest prowadzenie działalności lub jej rozpoczęcie na terenie ww. makroregionu.
Budżet Programu to ponad 2,6 mld euro (ok. 12 mld. zł), które kierowane będzie m in. do instytucji pozarządowych, jednostek samorządu terytorialnego, ośrodków innowacji ale przede wszystkim do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw.
W nowych założeniach programu Polski Wschodniej przewidziano 4 główne obszary wsparcia skierowane na:
- przedsiębiorczość: wsparcie start-upów, wykorzystanie procesów wzorniczych w MŚP, automatyzacja i robotyzacja MŚP, transformacja modeli biznesowych w kierunku Gospodarki Obiegu Zamkniętego, pożyczki dla MŚP – inwestycje w turystykę;
- energia i klimat: rozwój inteligentnych sieci energetycznych, adaptacja miast do zmian klimatu, bioróżnorodność, zrównoważona mobilność miejska;
- spójna sieć transportowa: ponadregionalna infrastruktury drogowa i kolejowa;
- turystyka i usługi uzdrowiskowe: ponadregionalne szlaki turystyczne.
Przedsiębiorcy aplikujący o wsparcie będą musieli wpisać się w cele programu – utrwalenie warunków sprzyjających konkurencyjności makroregionu oraz wyższej jakości życia w Polsce Wschodniej wraz z nastawieniem na poszanowanie środowiska naturalnego i klimatu.
Cele szczegółowe programu dla sektora MMSP to wzmacnianie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw czy wzrost wykorzystania potencjału turystyki dla rozwoju.
Programy Polski Wschodniej nastawione będą na tzw. doradztwo przedwdrożeniowe m in. ekspertów, projektantów z zakresu nowej strategii wzorniczej czy doradztwa IT w przypadku projektów cyfryzacyjnych.
Za każdym razem w ramach opracowywanych wniosków nowe produkty i usługi mają być zgodne z zasadą ekoprojektowania. Preferowane są więc produkty recyklingowe, wielokrotnego użytku, biodegradowalne, energooszczędne, o niskiej zużywalności.
W styczniu 2022 roku Rada Ministrów zakończyła ostatni etap prac nad programem Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027. Od tego momentu trwają oficjalne negocjacje na gruncie Komisji Europejskiej.
W nowej perspektywie finansowania Pogram Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 będzie funkcjonował pod skrótem „FEPW”.
Pierwsze konkursy przewidziane są dopiero na rok 2023 mimo, że FEPW ma przedział lat 2021 – 2027. Jest to charakterystyczne dla wszystkich budżetów unijnych od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej, ponieważ od procesu początkowego danego budżetu w ciągu około 2 lat następuje ich wynegocjowanie, ustalenie zasad, kryteriów i dopiero upublicznianie naborów.