W jaki sposób przenieść inwestycję dofinansowaną z UE?

Otrzymanie dofinansowania na działania inwestycyjne związane jest z obowiązkiem utrzymania inwestycji w regionie, w którym była realizowana co najmniej przez okres trwałości projektu tj. 3 lub 5 lat. Podpisując umowę o dofinansowanie beneficjent zobowiązał się do bycia jedynym właścicielem inwestycji.

Przeniesienie dotowanych maszyn, urządzeń, czy też linii technologicznych w inne miejsce niż to, w którym zostały one pierwotnie zainstalowane, jest możliwe. Największe ograniczenie w tym zakresie stanowi typ pomocy, z jakiej skorzystał przedsiębiorca, i przypisany do niego obszar lokalizacji projektu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami inwestycja, która została zrealizowana z udziałem pomocy regionalnej, musi być utrzymana w regionie, w którym udzielono pomocy, przez co najmniej 5 lat lub w przypadku MŚP – co najmniej 3 lata od dnia zakończenia jej realizacji. W zależności od instytucji pośredniczącej data ta jest interpretowana różnorodnie. Zazwyczaj w regionalnych programach operacyjnych za dzień zakończenia inwestycji uznaje się datę przelewu na rachunek beneficjenta ostatniej transzy środków rozliczanych we wniosku o płatność końcową.

Natomiast w przypadku działań z programów ogólnokrajowych (np. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka) zakończenie realizacji projektu rozumiane jest jako dzień zakończenia projektu zawarty w aktualnym harmonogramie rzeczowo-finansowym. W okresie trwałości projektu beneficjent (przedsiębiorca) ma obowiązek utrzymania projektu, co w przypadku programów regionalnych (RPO) oznacza konieczność realizacji projektu w pierwotnej lokalizacji. Co do zasady wysokość i intensywność (procent dofinansowania) dotacji w ramach RPO uzależnione są od poziomu rozwoju danego województwa, a przedsiębiorca nie może swobodnie przenieść inwestycji do innego województwa w okresie trwałości, np. z Katowic do Kielc. W świetle obowiązujących uregulowań obowiązuje bezwzględny zakaz przenoszenia inwestycji pomiędzy województwami dla projektów realizowanych w ramach RPO. Istnieje możliwość, wynikająca z przepisów krajowych, przeniesienia inwestycji w obrębie tego samego województwa.

Należy jednak pamiętać, że instytucja pośrednicząca musi wyrazić na to zgodę. W praktyce zmiana lokalizacji projektu wewnątrz danego województwa wiąże się najczęściej ze zmianą liczby punktów uzyskanych przez projekt, ponieważ jednym z kryteriów oceny wniosku o dotację jest lokalizacja inwestycji na terenie danego powiatu/gminy. Przykładowo: projekt realizowany w gminie, w której występuje wysokie bezrobocie i jest mało firm, może otrzymać większą liczbę punktów w kryterium „lokalizacja” niż projekt zlokalizowany w najbardziej uprzemysłowionym powiecie/gminie w województwie. Jeśli przenosimy projekt z powiatu/gminy mało uprzemysłowionej do najbardziej uprzemysłowionej na terenie danego powiatu/gminy, automatycznie zmniejsza się liczba punktów, jakie wniosek o dotację uzyskałby podczas oceny. Zmiana, a konkretnie zmniejszenie liczby przyznanych punktów, może powodować, że projekt nie miałby wystarczająco wysokiej pozycji na liście rankingowej i dotacja nie zostałaby przyznana.

W odniesieniu do inwestycji z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka stanowisko w tej sprawie (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie udzielania przez PARP pomocy finansowej w ramach PO IG, 2007-2013 (Dz. U. z 2014 r. poz. 854) musi podjąć Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Należy jednak pamiętać, że przeniesienie realizacji projektu do obszaru o niższej maksymalnej intensywności wsparcia jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy projekt, po ponownym przeliczeniu punktów dla nowej lokalizacji, uzyska niezbędną ich liczbę do objęcia wsparciem. Konieczny będzie także zwrot kwoty wsparcia ustalony zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego.

Reasumując, w przypadku uzyskania pomocy w ramach regionalnych programów operacyjnych, za zgodą instytucji pośredniczącej, beneficjent będzie mógł przenieść inwestycję w ramach danego województwa. Zmiana lokalizacji nie będzie jednak możliwa w przypadku chęci przeniesienia jej do innego województwa. Jeśli chodzi o programy krajowe (np. POIG, POIR), zmiana taka jest możliwa w okresie trwałości projektu, wymaga jednak uzyskania uprzedniej zgody instytucji pośredniczącej (przyznającej dotację).