FENG to skrót do następcy programów rozwoju przedsiębiorczości takich jak POIG i POIR. Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027 mają charakter krajowy i w Polsce będę budować konkurencyjną Europę poprzez wsparcie inteligentnej i innowacyjnej transformacji gospodarczej oraz regionalnej łączności cyfrowej.
Firmy z całego kraju zyskają szansę na rozwój kompetencji, badania naukowe i prace rozwojowe oraz realizację innowacyjnych przedsięwzięć i inwestycji.
Do głównych odbiorców wsparcia należeć będą:
- przedsiębiorstwa,
- sektor nauki,
- konsorcja przedsiębiorstw oraz konsorcja przedsiębiorców z jednostkami naukowymi i badawczymi,
- instytucje otoczenia biznesu takie jak ośrodki przedsiębiorczości, ośrodki innowacji, instytucje finansowe i klastry.
Budżet FENG zatwierdzony został na poziomie 7,9 mld euro, czyli około 36 mld zł, co przełoży się na dofinasowanie inicjatyw w 4 Priorytetach:
- Wsparcie dla przedsiębiorców,
- Środowisko sprzyjające innowacjom,
III. Zazielenienie przedsiębiorstw,
- Pomoc Techniczna.
W Priorytecie I będą moduły obowiązkowe, które trzeba będzie spełnić oraz dodatkowe do wyboru przez Beneficjenta.
Moduły obligatoryjne (do wyboru jeden)
- Prace B+R
- Wdrożenie innowacji.
Po ostatniej modyfikacji modułów obligatoryjnych zaproponowano, aby firmy z sektora MŚP miały możliwość sfinansowania projektu inwestycyjnego wdrażając wyniki wcześniej przeprowadzonych prac B+R. Z kolei duże przedsiębiorstwa chcąc zrealizować wdrożenie innowacji w ramach Priorytetu I będą musiały skorzystać z modułu B+R jako obligatoryjnego.
MODUŁY FAKULTATYWNE (dobór według potrzeb):
- Wdrożenie innowacji
- Kompetencje
- Zazielenienie przedsiębiorstw
- Cyfryzacja
- Internacjonalizacja i współpraca międzynarodowa
Priorytet II obejmie trzy cele wsparcia w ramach, których dotacjami objęte będą zakresy tematyczne:
TEMAT I. Rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych i innowacyjnych oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii w tym:
- Międzynarodowe Agendy Badawcze
- wsparcie infrastruktury organizacji badawczych
- wsparcie projektów z komponentem B+R, które zostały pozytywnie ocenione w ramach naborów przeprowadzonych z poziomu UE
- wsparcie projektów IPCEI
- współfinansowanie projektów wyłonionych w ramach konkursów Horyzontu Europa w obszarze „Widenning participation – Teaming for excellence (ToE)” oraz wybranych projektów posiadających certyfikat Seal of Excellence w programie ToE,
- finansowanie projektów realizowanych przez polskich partnerów w obszarach krajowych inteligentnych specjalizacji.
TEMAT II. Wzmacnianie trwałego wzrostu i konkurencyjności MŚP oraz tworzenie miejsc pracy w MŚP, w tym poprzez inwestycje produkcyjne w tym:
- budowanie kompetencji i strategii ekspansji zagranicznej oraz dopasowania produktów i usług do konkretnych rynków docelowych, segmentów klientów i kanałów sprzedaży,
- promocję marki polskiej gospodarki tj. promocja produktów lub usług na rynkach zagranicznych (udział w prestiżowych międzynarodowych wydarzeniach/targach/imprezach),
- rozwój przemiany cyfrowej polskich MŚP poprzez doradztwo dotyczące zastosowania technologii cyfrowych w przedsiębiorstwie,
- wsparcie indywidualnych wynalazców i osób zainteresowanych wdrożeniem innowacyjnych rozwiązań
- zwiększenie praktycznych umiejętności przedsiębiorców w zakresie wykorzystania ochrony własności intelektualnej, w tym przemysłowej
- wsparcie innowacyjnych rozwiązań technologicznych (w tym tworzonych na uczelniach i organizacjach badawczych) do komercjalizacji prac B+R
- specjalistyczne wsparcie rozwoju pomysłodawców i start-upów, w tym start-upów zagranicznych zachęconych do rozwijania działalności w Polsce
- stworzenie oferty instrumentu gwarancyjnego skierowanego dla mikro, małych i średnich firm m in. “Kredyt na innowacje technologiczne”
- wsparcie na kapitał obrotowy dla MŚP
Ciekawostką jest, że duże firmy w konkursie “Kredyt na innowacje technologiczne” w Priorytecie II. nie będą miały możliwości składania wniosków.
TEMAT III. Rozwijanie umiejętności w zakresie inteligentnej specjalizacji, transformacji przemysłowej i przedsiębiorczości w tym:
- Projekty pilotażowe i monitoringowe, animacje, sieciowanie, akademie innowacji,
- Rozwój przedsiębiorstw rozpoczynających działalność innowacyjną INNOSTART,
- Rozwój przedsiębiorstw poprzez wsparcie klastrów,
- Rozwój przedsiębiorstw poprzez wsparcie ośrodków innowacji.
Co ciekawe o dotacje w Priorytecie III, mogą się ubiegać także przedsiębiorcy rozpoczynający działalność innowacyjną, którzy nie posiadają doświadczenia w realizacji projektów B+R finansowanych z środków UE, co było utrudnione w poprzednich latach naborów z POIG i POIR.
Priorytet III Zazielenienie przedsiębiorstw będzie nastawiony na projekty bezpośrednio przyczyniających się do realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, w tym neutralności klimatycznej, zielonej transformacji gospodarki i zrównoważonego rozwoju.
Firmy będą aplikowały o środki w ramach:
- zielony fundusz gwarancyjny,
- kredyt ekologiczny
- projekty IPCEI.
Nowością jest, że duże firmy będą miały możliwość aplikowania w „Kredycie ekologicznym”.
Uzupełnieniem będą innowacyjne zamówienia publiczne na prace B+R nad technologiami i produktami jeszcze nieistniejącymi na rynku, pożądanymi ze względów społecznych i środowiskowych.
Tradycyjnie w każdym Programie mamy Priorytet pomocy Technicznej, który będzie IV Priorytetem FENG.
Będzie to systemowe wsparcie dla potencjalnych Beneficjentów poprzez:
- realizację działań zachęcających i ułatwiających ubieganie się o środki z Programu,
- kontynuację STEP i Innovation Coach,
- wspieranie beneficjentów w realizacji projektów,
- zapewnienie wsparcia administracyjnego w realizacji Programu.
Wyznacznikiem branż i tematyki wsparcia w Programie FENG będą nadal inteligentne specjalizacje określające kierunki rozwoju innowacyjnego przedsiębiorstw do 2027 r.
Program jest w fazie uszczegółowiania. Ministerstwo zakłada, że może on ulec dalszym modyfikacjom w trakcie negocjacji z Komisją Europejską.
Konkursy w uporządkowanym programie FENG planowane są z końcem roku 2022, jednak zdrowy rozsądek podpowiada, że będzie to raczej II kwartał roku 2023 w obszarach skierowanych do przedsiębiorstw.